Trong bối cảnh thức ăn chăn nuôi tăng giá mạnh, để hỗ trợ doanh nghiệp, Bộ Tài chính vừa trình Chính phủ xem xét điều chỉnh giảm mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi (MFN) mặt hàng lúa mì từ 3% xuống 0%, và ngô từ 5% xuống 3%.
Trong công văn số 7672/BTC-CST về hồ sơ xây dựng dự án Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 57/2020/NĐ-CP ngày 25/5/2020, Bộ Tài chính cho biết từ tháng 10/2020 đến nay, giá các loại nguyên liệu chính như ngô, lúa mì liên tục tăng cao với mức tăng trung bình từ 30-35%.
Giá TACN tăng cao sẽ ảnh hưởng đến việc tái đàn
Theo thống kê của Bộ NN-PTNT, Việt Nam có khoảng 265 nhà máy sản xuất TACN, trong đó 85 nhà máy thuộc doanh nghiệp FDI chiếm 32%; 180 nhà máy thuộc doanh nghiệp trong nước. Những năm gần đây, ngành TACN của Việt Nam tăng trưởng và phát triển khá với mức tăng trung bình đạt 13-15%/năm.
Trong sản xuất TACN công nghiệp, giá nguyên liệu thường chiếm khoảng 80-85% so với giá thành sản xuất, nhưng lại chủ yếu phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu. Mỗi năm, ngành nông nghiệp trong nước chỉ có thể cung cấp 4 triệu tấn cám, 4 triệu tấn sắn làm TACN, trong khi nhu cầu cần tới 27 triệu tấn các loại nên lượng nhu cầu còn lại chiếm 70-80% phải nhập khẩu, nhất là các mặt hàng ngô, lúa mì, đỗ tương.
Hiện nay, kim ngạch nhập khẩu mặt hàng TACN, nguyên liệu sản xuất TACN hàng năm của nước ta là khá lớn, năm 2019 là 6.862 triệu USD, năm 2020 là 7.162 triệu USD tăng 4% so với năm 2021, 5 tháng đầu năm 2021 là 3.903 triệu USD, tăng khoảng 55% so với cùng kỳ 2020. Trong đó, ngô và lúa mì là 2 mặt hàng có kim ngạch nhập khẩu khá lớn.
Từ tháng 10/2020 đến nay, giá ngô, lúa mì liên tục tăng cao với mức tăng trung bình từ 30 – 35%. Việc tăng giá nguyên liệu chủ yếu do dịch Covid-19 tác động tới logistics toàn cầu kéo theo việc tăng giá mạnh cước vận chuyển nhiều loại hàng hóa.
Bên cạnh đó, do sản xuất đang hồi phục ở nhiều quốc gia nên nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu TACN, thuỷ sản gần đây đã tăng kỷ lục. Trong khi đó, tình trạng hạn hán ở một số quốc gia cũng đang có những ảnh hưởng đến sản lượng sản xuất các mặt hàng này, dẫn đến giá tăng.
Giá nguyên liệu tăng kéo theo giá TACN trong quý I/2021 tăng so với quý IV/2020 và có thể sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới. Theo Hiệp hội Chăn nuôi gia cầm Việt Nam, khoảng 45-50% trang trại gia cầm lớn treo chuồng và khoảng 70-75% trại gia đình và số hộ chăn nuôi tạm ngừng tái đàn do giá TACN tăng cao. Tình trạng này nếu tiếp tục kéo dài sẽ dẫn đến thiếu hụt nguồn cung trong nước về sản phẩm gia cầm trong quý IV/2021.
Giảm thuế nhập khẩu lúa mì và ngô không ảnh hưởng đến sản xuất trong nước