Kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm hay cách trồng mãng cầu xiêm sẽ là nội dung chính trong bài viết dưới đây cuat Fao. Với bài viết này Fao sẽ giúp cho các bạn nắm được quy trình, cách trồng và những kỹ thuật trồng mãng cầu theo cách hiệu quả nhất. Let’s go!
Điều kiện thích hợp thực hiện kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm
Mãng cầu xiêm hay còn gọi là mãng cầu gai, mãng cầu xiêm thái, na Xiêm, na gai. Khi trồng mãng cầu xiêm các bạn cần chú ý cây sinh trưởng và phát triển tốt trong điều kiện như sau:
- Nhiệt độ: Trong khoảng từ 25 – 32 độ C. Mãng cầu xiêm không chịu được thời tiết lạnh. Tuy nhiên nó lại phát triển tốt trong điều kiện môi trường độ ẩm cao, có mưa nhiều.
- Ánh sáng: Mãng cầu xiêm là loại cây ưa sáng, cây nhận được nhiều ảnh sáng sẽ cho năng suất cao và khả năng chống chịu sâu bệnh tốt.
- Đất đai: Cây có khả năng thích nghi được với nhiều loại đất khác nhau nhưng chịu úng kém. Độ pH phù hợp là từ 4,5 – 6,5. Tuy nhiện cây giống ghép gốc bình bát lại có thể trồng và sinh trưởng ở những nơi ngập úng, nhiễm phèn, mặn.
Kỹ thuật trồng mãng cầu xiếm có thể áp dụng được ở đâu? Miền Bắc liệu có trồng được mãng cầu xiêm? Với đặc điểm sinh trưởng thì mãng cầu gai được trồng chủ yếu ở các tình miền Tây và phổ biến hơn cả là Hậu Giang.
Loại quả này cũng có thể được trồng rải rác ở một số ít tỉnh miền Trung nhưng hoàn toàn không thích hợp để trồng ở miền Bắc do điều kiện khí hậu đặc thù của miền Bắc không phù hợp với đặc điểm sinh trưởng của cây.
Kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm thái hiệu quả nhất
1, Chọn giống trồng mãng cầu xiêm thái
Tuy được du nhập vào nước ta từ khá lâu nhưng giống loại cây này ở nước ta chưa được phát triển phổ biến. Do đó nếu không thể tìm được hạt giống tại những nơi uy tín thì bà con có thể chọn hạt giống từ cây mẹ có nhiều ưu điểm sau:
Cây có năng suất cao, chất lượng quả tốt, múi thơm, tỉ lệ cơm nhiều. Sau đó chọn một quả già của cây để lấy hạt ươm giống.
Với kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm thì ngoài ươm hạt giống, bà con cũng có thể mua cây ghép hoặc chiết cành tại các nhà vườn về trồng. Tuy nhiên cần tuyển chọn cây tốt, lá không bị dập nát đặc biệt là không có sâu bệnh hại.
Kỹ thuật trồng mãng cầu xiêmở nhứng nơi nước nhiễm mặn, ngập úng thì bà con nên ghép gốc bình bát. Như vậy cây có thể thích nghi tốt với môi trường này. Đồng thời phương pháp này cũng giúp cây sinh trưởng tốt, cho năng suất và thời gian thu trái lâu hơn.
2, Thời vụ trồng mãng cầu xiêm thái
Đối với khu vực miền Tây bà con có thể trồng mãng cầu xiêm quanh năm, nhưng tốt nhất bà con nên trồng cây vào đầu mùa mưa từ tháng 4 – 5 dương lịch để tiết kiệm nước tưới tiêu và tăng khả năng phát triển của cây trong giai đoạn đầu.
3, Mật độ trồng mãng cầu xiêm thái
Tùy vào điều kiện và diện tích vườn trồng, bà con có thể trồng cây mãng cầu xiêm thái xen canh hoặc chuyên canh.
Trồng xen canh: Bà con có thể trồng hai bên mé mương nơi có thể nhận được nhiều ánh sáng chiếu vào và còn tùy thuộc vào loại cây chính trong vườn.
Trồng chuyên canh: Bà con trồng theo hàng hoặc trồng theo kiểu nanh sấu với cự ly 3m x 3m. Mật độ trung bình từ 750 – 1.000 cây/ha.
4, Chuẩn bị đất trồng cây mãng cầu xiêm
Mãng cầu xiêm thái có thể thích nghi được với nhiều loại đất khác nhau như đất phèn, đất bãi bồi, phù sa ven sông nhưng bà con cần chú ý đất phải có độ pH từ 4,5 – 6,5. Hố đất trồng cần được đánh tơi xốp, tạo thành các hố đất với đường kính từ 40 – 60cm và sâu từ 25 – 30cm.
Tiến hành xử lý đất trước 5 – 7 ngày để có thời gian phơi ải, diệt trừ các mầm bệnh. Đồng thời bón lót cho cây bằng phân chuồng hoai mục 2 – 3kg + phân lân 200g + vôi bột/mỗi hố để cải tạo và bổ sung dinh dưỡng cho đất.
5, Kỹ thuật trồng cây mãng cầu xiêm thái
Cách trồng mãng cầu xiêm: Đầu tiên chúng ta đặt cây ghép gốc bình bát xuống hồ đất sau đó vùi đất thịt xung quanh chắc chắn rồi tưới đẫm nước cho cây.
Đối với cây ươm bằng bầu, chúng ta tháo bầu nhẹ nhàng rồi đặt cây vào chính giữa gốc, lấp đất xung quanh tạo thành một mô đất cao khoảng 10cm. Và mỗi năm chúng ta cần tiến hành bồi mô theo bán kính của tán lá.
Chăm sóc cây mãng cầu xiêm
Trong kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm thì chăm sóc là một lỹ thuật rất quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng quả của cây. Ngay sau đây Fao sẽ hướng dẫn cho các bạn một cách chi tiết và dễ hiểu nhất về kỹ thuất này nhé!
1, Bón phân khi trồng cây mãng cầu xiêm
Bón lót:
Các bạn cần chuẩn bị 10 – 15kg phân chuồng hoai mục + 0,5kg vôi bột + 0,5kg phân lân đã nung chảy để bón vào mỗi hố trồng.
Bón thúc:
Bà con sử dụng phân bón NPK 10 – 10 – 10 hoặc NPK 16 – 16 – 8 + 30kg phân chuồng hoai mục để bón lót cho cây trong 3 năm. Những năm tiếp theo mỗi năm bón tăng thêm 0,3kg phân tổng hợp NPK. Khi cây được 9 tuổi thì không tăng nữa. Liều lượng như sau:
| Phân NPK 10 – 10 – 10 (kg/cây) | Phân NPK 16 – 16 – 8 (kg/cây) | |
| Năm thứ 1 | 0,1 | 0,2 |
| Năm thứ 2 | 0,4 | 0,5 |
| Năm thứ 3 | 0,8 | 0,8 |
| Năm thứ 4 | 1,2 | 1,1 |
Với kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm thì khi bón bà con chia làm từ 2 – 3 lần bón: khi cây nuôi quả (đầu và cuối mùa mưa) và sau khi thu hoạch (cuối mùa mưa). Ngoài ra vào đầu mùa mưa, các bạn cần bón thêm 1kg phân lân nung chảy/ gốc. Cuối mùa mưa bón thêm 0,2kg kali/cây.
Tiến hành bón theo chiều tán lá bằng cách xới đất lên chôn lấp phân hoặc rải đều phân cách gốc khoảng 0,5m rồi tưới nước lên để cho phân tan. Trường hợp đất trồng quá cằn cỗi, đất cát thì tăng lượng phân chuồng lên từ 10 – 20kg/cây/năm.
Kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm bà con cũng có thể sử dụng chế phẩm sinh học EM1 để bón hoặc phun tưới cho cây. Chế phẩm EM1 có nhiều tác dụng với cây trồng và thân thiện với môi trường:
Cải tạo hệ đệm sinh học của đất, giúp cây phát triển khỏe mạnh, gia tăng khả năng chống chịu sâu bệnh, nâng cao năng suất…
Cách dùng:
Pha chế phẩm này với nước sạch theo tỉ lệ 1 : 200 đối với cây trưởng thành và 1 : 400 đối với cây non để tưới dưới vào gốc cây.
Pha với nước sạch theo tỉ lệ 1 : 1000 để phun thật đậm vào lá, thời gian phun cách nhau 15 ngày/lần (tránh sử dụng vào thời điểm ra hoa, đậu quả) để tăng năng suất và chất lượng trái mãng cầu xiêm.
Chế phẩm sinh học EM1 tốt cho cây, an toàn cho con người và môi trường, trong thành phần không chứa các loại thuốc bảo vệ thực vật nguy hiểm.
2, Tưới nước
Mãng cầu xiêm thích tuy sống ở nhiệt độ cao, có khả năng chịu hạn tốt nhưng để cây đạt năng suất cao thì bạn cần tưới đủ nước. Nếu trồng vào đầu mùa mưa, bà con không cần tưới quá nhiều. Còn vào mùa khô, khi cây chưa ra trái thì một ngày tưới cho cây một lần.
Trong kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm thì bạn cần chú ý khi cây đang mang trái non cần đảm bảo tưới đủ nước, nếu thiếu nước cây sẽ bị giảm năng suất, chất lượng quả kém. Thời điểm ra trái nếu vào mùa khô thì tưới cho cây từ 2 – 3 lần/tuần.
Nếu trồng mãng cầu gai ghép gốc bình bát trong điều kiện nước bị nhiễm mặn thì bà con có thể sử dụng nước ở độ mặn dưới 11% để tưới cho cây. Nhìn chung, đây là loại cây ăn quả khá dễ chăm sóc.
3, Quản lý cỏ dại khi thực hiện kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm
Mãng cầu xiêm là cây tiểu mộc cho quả lâu năm, cây có thể cao từ 6 – 8m nên khi cây trưởng thành thì cỏ dại hầu như không làm ảnh hưởng nhiều đến khả năng phát triển của cây.
Tuy nhiên, giai đoạn đầu khi trồng và thời điểm sau bón phân, bà con cần có biện pháp dọn sạch cỏ để tránh cỏ dại tranh dành chất dinh dưỡng cây trồng.
4, Tỉa cành, tạo tán khi trồng cây mãng cầu xiêm thái
Trong kỹ thuật trồng cây mãng cầu xiêm, muốn có năng suất vượt trội thì bà con cần tỉa cành, tạo tán một cách phù hợp theo độ tuổi của cây. Thời kỳ đầu khi chưa ra trái: Các bạn cần cắt tỉa tạo bộ khung và định hình tán cho cây. Mỗi cây chỉ nên để lại từ 3 – 4 cành.
Tiếp tục khi cành phát triển, bà con dùng kỹ thuật bấm ngọn để tạo tán cấp 1, cấp 2, 3 giống như trong kỹ thuật trồng nhiều loại cây khác. Việc tỉa bớt cành, tạo tán sẽ giúp cây tập rung dinh dưỡng để nuôi bộ cành lớn của cây, kích thích ra nhiều quả, dễ thu hái.
5, Thụ phấn bổ sung
Để có được một kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm hiệu quả thì bà con không thể bỏ qua kỹ thuật thụ phấn được. Rất nhiều bà con chăm sóc cây mãng cầu xiêm rất chuẩn kỹ thuật, cây khỏe mạnh, ra nhiều hoa nhưng tỉ lệ đậu trái rất thấp.
Đấy là nhược điểm của rất nhiều người trồng do không biết thụ phấn bổ xung cho cây. Do đó, bà con cần tiến hành thụ phấn bổ sung cho hoa để tăng tỉ lệ đậu quả như sau:
Tiến hành như sau:
Chọn hoa lấy phấn:
Lấy phấn của những bông hoa kích thước nhỏ hoặc mọc ở đầu cành nhỏ. Một hoa lấy phấn có thể thụ được cho 6 – 8 bông hoa.
Để lấy phấn, bà con chọn những bông hóa có 3 cánh trong nở hơi lớn, ở bên trong tiểu nhị có màu hơi đen nhạt. Khi các tiểu nhị bắt đầu tách rời thì chúng ta tiến hành cắt hoa lấy phấn.
Với kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm thì các bạn nên tiến hành cắt hoa vào buổi và bảo quản trong hộp giấy. Sáng hôm sau loại bỏ hết cánh hoa, rũ cho tiểu nhị rơi trên giấy, dùng tăm bông chà nhẹ lên tiểu nhị để tách hạt phấn.
Chọn hoa thụ phấn
Chọn hoa to mọc trên thân, cành chính, phần cuống hoa to, hoa tươi, không có sâu bệnh. Khi thấy 3 cánh hoa bắt đầu hé tthì nhẹ nhàng mở cánh, nếu thấy nướm nhụy cái tươm mật thì bà con sẽ bắt đầu tiến hành thụ phấn bổ sung cho hoa đó.
Cách thụ phấn bổ sung
Kẹp chặt cuống hoa bằng ngón trỏ và ngón giữa, còn ngón cái sẽ nhẹ nhàng mở cánh hoa. Dùng tăm bông đã có hạt phấn nhẹ nhàng phết lên nướm nhụy cái. Tiến hành 3 lần liên tiếp để tăng tỉ lệ thụ phấn thành công và giúp tăng chất lượng trái.
Sau từ 5 – 7 ngày thụ phấn, bà con quan sát những bông hoa đã thụ phấn nếu thấy cuống còn xanh, phát triển lớn hơn thì bà con đãthụ phấn bổ sung đã thành công.
6, Bao trái mãng cầu xiêm
Trong kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm thì kỹ thuật bao trái cũng rất quan trọng để nâng cao giá trị kinh tế.
Bao trái giúp ngăn các loại sâu bệnh tấn công và hạn chế ảnh hưởng của thuốc trừ sâu đối với quả để bà con nông dân có thể thu được trái đảm bảo an toàn cho người sử dụng, tăng tính cạnh tranh trên thị trường và mang lại giá trị kinh tế cao.
Bà con có thể dùng túi nilon hoặc mua túi bao chuyên dụng cho trái mãng cầu gai ngoài thị trường. Túi mua bên ngoài phải đảm bảo không làm trái bị đổ mồ hôi, thông thoáng, đồng thời bảo vệ quả khỏi tia cực tím.
Phòng trừ dịch bệnh gây hại
Với kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm thì phòng trừ sâu bệnh hại là một kỹ thuật vô cùng quan trọng. Nều không có biện pháp phòng trừ hợp lý thì nó có thể phủ nhận hết những công sức chăm sóc của chúng ta.
Cây mãng cầu xiêm tuy dễ trồng và chăm sóc nhưng cây cũng bị một số sâu bệnh gây hại làm ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất và chất lượng quả. Do đó, bà con cần thường xuyên thăm vườn để phát hiện và có biện pháp xử lý kịp thời, tránh lây lan ra cả vườn.
Một số bệnh thường gặp như:
Bệnh thối rễ:
Nguyên nhân là do nấm và tuyến trùng gây ra. Khi bị bệnh cây sẽ nhanh suy yếu, lá vàng úa rồi dụng, cây sẽ chết dần dần. Bệnh này tấn công cây từ rễ vào gốc khiến cây chết từ trong ra ngoài. Với những cây đã chết hoặc quả rụng do bệnh, tốt nhất bà con nên tiêu hủy.
Đồng thời sử dụng chế phẩm sinh học Trichoderma nấm Paecilomyces spp + phân chuồng đã ủ hoai mục để bón cho cây với liều lượng từ 20 – 100g tùy vào tuổi thọ của mỗi cây.
Ngoài ra, bà con cũng có thể phun thuốc Topsin, Funomyl khoảng 2 lần vào đầu và giữa mùa mưa để phun cho cây để phòng trừ sâu bệnh.
Bệnh thán thư:
Nguyên nhân do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây ra. Cây bệnh có hiện tượng bị thối mềm trên nhánh sau đó lây lan sang quả. Đặc biệt bệnh này lây lan rất nhanh trong mùa mưa.
Để phòng bệnh, bà con cần tạo sự thoáng mát giúp cây quang hợp tốt bằng cách cát tỉa. Những cây chết, quả rụng cần tiêu hủy ngay để tránh bệnh lây lan.
Biện pháp xử lý: Sử dụng chế phẩm sinh học Trichoderma nấm Paecilomyces spp + với phân chuồng ủ hoai mục để bón cho cây với liều lượng bón từ 20 – 100g tùy vào tuổi thọ của mỗi cây.
Đồng thời tiến hành phun thuốc Binhnavil 50SC (Carbendazim) với lượng 0,4 – 0,5 kg/ ha pha/600-800 lít nước phun đều cho 1 ha. Không phun khi trời đang nắng to. Không phun trước thu hoạch 20 ngày ( phải từ 21 ngày trở đi).
Rầy mềm, rệp sáp, ruồi đục lá:
Ngoài ra còn một số loại sâu bệnh, rầy, rệp sáp hút nhựa ở trái làm ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng quả, tạo cơ hội cho mầm bệnh phát triển.
Bà con sử dụng Bi 58 40 EC(Dimethoate) pha với nước theo tỉ lệ 25-30 ml/ 8 lít nước sạch, liều lượng 1,0-1,5 lít thuốc/ ha. Phun ướt hết thân và lá. Ngừng phun trước khi thu hoạch ít nhất 2 tuần.
Lưu ý: Thuốc này gây độc cho các loài động vật và con người. Do đó bà con cần có biện pháp sử dụng thích hợp.
Thu hoạch mãng cầu xiêm
Nếu áp dụng đúng kỹ thuật trồng và chăm sóc mãng cầu xiêm và thời tiết không quá thất thường thì từ thời điểm thụ phấn đến khi thu hoạch sẽ khoảng từ 3 – 4 tháng.
Vậy là bài hướng dẫn kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm của Fao đến đây là kết thúc. Fao tin rằng với bài viết hướng dẫn rất cụ thể này thì các bạn đã có thể nẵm chăc được kỹ thuật trồng mãng cầu xiêm và có thể dễ dàng áp dụng vào thưch tế. Chúc các bạn thành công. Goodbye!
