Gạo Việt Nam không thể cạnh tranh về giá tại thị trường Philippines so với các loại gạo cấp thấp của Myanmar, Pakistan và Ấn độ. Đã giữ ngôi về giá vượt hơn so với gạo Thái Lan, đồng nghĩa gạo Việt Nam phải chịu sự cạnh tranh gay gắt tại các thị trường mới, khó tính.
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, tháng 5 xuất khẩu gạo đạt 626,75 ngàn tấn gạo, với 340 triệu USD. Cộng dồn 5 tháng đạt gần 2,6 triệu tấn, với trị giá 1,41 tỷ USD, so với cùng kỳ giảm lần lượt 15,4% về lượng và 5,3% về giá trị.
Gạo giá rẻ Ấn độ “lấn sân” tại thị trường Philippines
Trong tháng 5, xuất khẩu gạo Việt Nam sang Philippines đạt gần 230 ngàn tấn, trị giá 1,21 tỷ USD, so với tháng 5/2020 giảm 38,71% về lượng và giảm 34,09% về trị giá. Cộng dồn 5 tháng đầu năm đạt với 944 ngàn tấn và gần 502 triệu USD, so với cùng kỳ giảm 27,51% về khối lượng và giảm 16,14% về trị giá. Giảm mạnh ở thị trường Philippines đã ảnh hưởng đến khối lượng gạo xuất khẩu của cả nước.
Trao đổi với BizLIVE, Phó Chủ tịch HH lương thực Việt Nam, Chủ tịch HĐQT Intimex Group, ông Đỗ Hà Nam cho rằng nguyên nhân lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam giảm mạnh ở thị trường Philippines là do gạo giá rẻ Ấn Độ thay thế gạo Việt Nam. Vấn đề này đã được cảnh báo từ khi Philippines giảm thuế nhập khẩu gạo đối với các nước ngoài khối ASEAN từ 50% xuống còn 35%.
Nhờ vậy, gạo Ấn Độ có thêm lợi thế về giá cho dù chất lượng không bằng gạo Việt Nam, nhưng do gạo giá rẻ là phân khúc chính ở thị trường Philippines, mặc dù thời gian gần đây thị trường này tăng nhập khẩu gạo thơm nhiều hơn trước.
“Trong cuộc đua tại Philippines – thị trường chủ yếu tiêu thụ gạo giá rẻ, trong khi gạo Việt Nam đang xuất khẩu chủ yếu các loại gạo trung và cao cấp nên bị thua về giá. Chúng ta muốn giá gạo xuất khẩu cao thì phải kén thị trường, còn người tiêu dùng muốn ăn ngon thì phải chi nhiều tiền. Bây giờ Việt Nam xuất khẩu phần lớn là gạo thơm thì giá phải đắt hơn gạo trắng thường nên gạo giá rẻ Ấn Độ có lợi thế ở thị trường Philippines là vậy”, ông Nam khẳng định.
Xét về mặt chiến lược, Việt Nam đang giảm dần sản xuất và xuất khẩu các loại gạo trắng thường nên không thể cạnh tranh với các nước chuyên sản xuất gạo giá rẻ như Myanmar , Pakistan và Ấn độ.
Câu chuyện gạo giá rẻ của Ấn Độ và gạo chất lượng cao của Việt Nam bây giờ giống như lúc trước đây, khi Việt Nam sản xuất và xuất khẩu chủ yếu các loại gạo trắng thường nên giá gạo xuất khẩu Việt Nam luôn thấp hơn giá gạo Thái Lan. Bây giờ, nhờ tăng cường sản xuất các giống lúa thơm cao cấp, chất lượng gạo cao và được thị trường gạo toàn cầu chấp nhận nên giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đã cao hơn gạo Thái Lan.
