Với ý tưởng khởi nghiệp từ đặc sản quê hương, góp phần đưa quả chuối vươn xa trên thị trường, anh Hồ Văn Tam ở tổ dân phố Tân Thịnh, trị trấn Sơn Dương (huyện Sơn Dương) đã liên kết thành lập Hợp tác xã (HTX) An Quang, để đầu tư chế biến chuối sấy, đồng thời tận dụng phế phụ phẩm phục vụ phát triển sản xuất và bảo vệ môi trường.
Hợp tác xã An Quang được thành lập tháng 8/2020 với 7 thành viên. Mặc dù còn nhiều khó khăn nhưng các thành viên hợp tác xã đã mạnh dạn vay vốn đầu tư trên 500 triệu đồng mua máy móc, thiết bị phục vụ làm chuối sấy khô để bán ra thị trường.
Những ngày đầu bắt tay vào sản xuất sản phẩm chuối sấy giòn, HTX gặp nhiều khó khăn từ khâu chọn lựa nguồn nguyên liệu đến thiếu kiến thức chế biến. Để giải quyết những vấn đề này, Ban giám đốc phải đến từng hộ gia đình để ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm, tạo lòng tin cho bà con yên tâm sản xuất, đồng thời một số thành viên HTX đã vào Thành phố Hồ Chí Minh để học hỏi kinh nghiệm, nâng cao kỹ thuật, sau đó vừa làm, vừa rút kinh nghiệm. Phải mất khoảng gần 1 tháng sau khi làm thử, HTX mới cho ra sản phẩm chuối sấy giòn bảo đảm chất lượng, được thị trường đón nhận.
Anh Hồ Văn Tam, Giám đốc HTX An Quang cho biết, để chuối sấy thơm ngon, phải chọn quả chuối đủ già, quả to, tròn cạnh, rụng hết râu. Sau khi chuối chín sẽ sơ chế bằng cách lột vỏ, cắt bỏ đầu đuôi trước khi sấy. Trong quá trình sơ chế không được sử dụng hóa chất làm mất hương vị tự nhiên của chuối. Tùy vào độ chín của chuối mà điều chỉnh thời gian, thông thường mỗi mẻ sấy trong khoảng 40 – 45 phút. Đặc biệt, do chuối được sấy bằng phương pháp hiện đại nên không gây ô nhiễm môi trường lại bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Sản phẩm có màu sắc bắt mắt, không bị ám khói.
Hiện, HTX đã ký hợp đồng thu mua với 15 hộ trồng chuối ở huyện Sơn Dương, Yên Sơn và Chiêm Hóa. Trung bình một tháng thu mua 30 tấn chuối tươi, sản xuất được 6 tấn chuối khô bán với giá 65.000 -70.000 đồng/kg. HTX đã tạo việc làm thường xuyên cho các thành viên và 7 lao động thời vụ, với mức thu nhập từ 4,5 – 5 triệu đồng/người/tháng. Sản phẩm không chỉ đáp ứng thị trường trong tỉnh mà còn có mặt tại TP Hồ Chí Minh và xuất khẩu sang các nước Trung Quốc, Malaysia…
Niềm vui của HTX An Quang tiếp tục được nhân lên khi sản phẩm chuối sấy giòn được cấp mã số, mã vạch, tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm; có chứng nhận sở hữu trí tuệ, nhãn hiệu sản phẩm. Hiện, HTX đang hoàn thiện hồ sơ trình UBND tỉnh đánh giá, xếp hạng sản phẩm chuối sấy trở thành sản phẩm OCOP. Đây là động lực giúp HTX nâng cao năng lực, cạnh tranh lành mạnh.
Với những thế mạnh về đầu vào và đầu ra, HTX cũng chú trọng đến việc bảo vệ môi trường nhằm thúc đẩy sản xuất theo hướng bền vững. Theo đó, ngoài việc tập trung tuyên truyền, vận động nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong sản xuất, HTX đã ký cam kết bảo vệ môi trường, đảm bảo tất cả các chất thải phát sinh được thu gom, xử lý theo quy định.
Anh Đỗ Trọng Hùng – thành viên HTX cho biết, 01 kg chuối sau khi sơ chế sẽ thải ra khoảng 2-3 lạng chất thải từ vỏ, cuống và một phần thịt quả. Để giải quyết nguồn phế phẩm này gia đình anh đã thu gom, sau đó băm nhỏ ủ với vôi và men vi sinh tạo thành phân hữu cơ. Phân hữu cơ được dùng bón cho diện tích chuối nên vừa tiết kiệm chi phí, vừa bảo vệ môi trường.
Phát huy lợi thế sẵn có tại địa phương, chọn hướng đi sản xuất, chế biến phù hợp, sản phẩm được xếp hạng OCOP sẽ là nền tảng vững chắc để HTX An Quang hướng tới sản xuất bền vững./
Theo Trung tâm Khuyến nông Tuyên Quang
