Để có thể tạo ra 1 cây khế con có rất nhiều cách, trong đó cách chiết cành khế là phương pháp được nhiều người áp dụng nhất. Bởi phương pháp này dễ thực hiện, nhanh chóng mà còn đem lại hiệu quả cao.
Cây khế là giống cây truyền thống của đất nước Việt Nam đã được trồng từ nhiều đời nay với nhiều công dụng như: cho quả ngon, hoa đẹp, cây có nhiều dáng thế để làm cảnh trong sân vườn hay ngôi nhà nên được mọi người rất ưa chuộng.
Cây Khế được trồng trong vườn nhà hoặc trước sân giúp làm cây che bóng mát và hái quả ăn quanh năm.
Nhân giống khế dễ dàng chỉ bằng gieo hạt vì cây chỉ sau khoảng 1 năm là có thể ra quả. Ngoài ra người ta thường nhân giống bằng những phương pháp như giâm cành, chiết cành khế, ghép mắt.
Đến với bài viết ngày hôm nay, Fao sẽ hướng dẫn cho các bạn cách chiết cành cây khế cũng như là những kỹ thuật chiết, cách chăm sóc cành sau khi chiết để đạt được chất lượng tốt nhất nhé.
Đặc tính cây khế
Để thành công trong cách chiết cây khế thì trước hết bạn cần phải nắm được những đặc tính cơ bản của chúng, hãy cùng Fao tìm hiểu xem những đặc điểm ấy là gì nhé.
Cây khế là giống cây thân gỗ nhỏ, có nhiều cành nhánh, và phân cành thấp, chiều cao của cây nằm trong khoảng 3 đến 7m. Khi cây già vỏ thân chuyển sang màu nâu đỏ, có nhiều nốt sần sùi và có ít lông giống như thân non.
Gỗ cây giòn, dễ bị gãy, rễ cọc có độ sâu tới 1,5m, những rễ lông hút hay rễ chùm thì tập trung ở đất mặt khoảng 30 đến 40 cm.
Lá khế màu có màu xanh tươi, hình trái xoan nhọn ở đầu, lá kép mọc đối tại những cành, mép nguyên, có lá dài lên tới 50cm. Hoa khế màu tím hồng, mọc thành từng chùm ở nách lá hay đầu cành nên rất sai hoa.
Mỗi cánh hoa có 2 phần móng ngắn màu trắng; phần phiến có hình bầu dục màu hồng tím nhạt ở mặt ngoài, mặt trong có màu đậm hơn với rất nhiều chấm tím đậm. Cây khế nảy chồi vào thời điểm là mùa xuân, hoa nở vào đầu hạ và kết quả và cuối thu.
Vì vậy khi gặp điều kiện thời tiết khô và ấm thì tỷ lệ đậu quả rất cao lên tới 50 đến 70% số hoa nở. Quả khế có 5 múi, vị giòn, chua ngọt tùy vào từng loại khế. Khế có hai loại, chua thường có múi nhỏ và mỏng và ngọt có múi to và mọng hơn. Khi non quả có màu xanh, khi chín chuyển sang màu vàng.
Cây khế nằm trong nhóm cây thân gỗ khỏe mạnh, dễ trồng và cũng dễ chăm sóc, tốc độ sinh trưởng ở mức trung bình.
Cây khế chịu được nhiệt độ cao, chịu nóng và cũng có thể chịu được rét, nhiệt độ thấp kể cả rét đậm. Nhiệt độ nằm trong khoảng 22 đến 26oC thì quả ngon đẹp.
Khế ưa nắng vì vậy bạn nên trồng chúng tại nhữngc nơi thoáng gió, rộng rãi, tuy nhiên cây cũng có thể chịu được một phần bóng râm.
Chuẩn bị dụng cụ thực hiện cách chiết cành khế
Trước khi bắt tay vào thực hiện cách chiết cành khế thì bạn cần chuẩn bị những vật dụng cần thiết dưới đây để quá trình được thuận lợi và nhanh chóng hơn.
- Kéo khoanh vỏ chiết cành
- Dao chiết cành
Lưu ý: những vật dụng trước khi sử dụng cần phải được khử trùng sạch để tránh lây nhiễm vi khuẩn cho cành.
Thời vụ thực hiện cách chiết cành khế
Cây Khế thường phát lộc vào thời điểm là mùa xuân, ra hoa vào đầu hạ và kết quả vào cuối thu. Vì vậy thời gian thích hợp để trồng khế là vào vụ xuân hay vụ thu. Nếu trồng và chăm sóc theo đúng thời vụ thì cây sẽ cho hoa nhiều và sai trái.
Tuy nhiên nếu thực hiện cách chiết cành khế nên bắt tay vào chiết lúc đầu mùa mưa khi nhựa lưu thông mạnh như vậy thì thao tác chiết vừa dễ dàng lại nhanh chóng ra rễ.
Cách chiết cành khế hiệu quả nhất
– Ở chân cành chiết bóc một khoanh vỏ, có chiều dài nằm tron khoảng 3 đến 5cm, và chiết vào thời điểm đầu mùa mưa khi nhựa lưu thông mạnh thì rất dễ bóc.
Sử dụng lưỡi dao, cạo khẽ lên gỗ, dưới khoanh vỏ đã bóc để làm chết tương tầng để làm cho vỏ tái sinh, thành một cầu nối cho nhựa chín tại cành chiết thoát xuống phía dưới, không thuận cho việc ra rễ. Phải cạo tất cả mặt gỗ dưới vỏ không bỏ sót vị trí nào.
1. Khoanh vỏ cành chiết
– Chờ 2 đến 3 ngày khi tượng tầng chết mặt gỗ đã khô thì mới tiến hành đắp bùn rơm (hay có thể sử dụng rễ lục bình) quanh cành tại chỗ đã bóc vỏ phía ngoài bọc giấy nilon, đen thì càng tốt.
Nếu bạn chỉ có nilon trắng, để tránh sự sinh trưởng của rêu, tảo nên bọc thêm một lớp giấy dày ví dụ như vỏ bao xi măng cũ.
– Dây buộc phía trên cần phải buộc chặt còn phía dưới nên buộc lỏng đề tránh gặp mưa to nếu có nước lọt vào bầu thì có thể thoát đi dễ dàng.
2. Đắp bầu đất
– Đất đắp quanh bầu chủ yếu để giữ ẩm giúp cành có thể ra rễ tại mép trên vết cắt, rất cần thoáng nhiều oxy nên đất phải xốp.
Ở miền Bắc, trước đây thường sử dụng đất vách đã trộn rơm, đất đã ải, tơi lại thông khí nhờ có rơm – Nay đất rách không còn, bạn có thể sử dụng đất bùn trộn cùng với rơm và rơm rạ thường chặt vụn.
Tại đồng bằng sông Cửu Long cũng sử dụng bùn trộn rơm nhưng rơm để nguyên, bết thành những dải dài, nối nhau cuốn xung quanh vết cắt quanh cành rất chặt, khó rớt khi bị đụng chạm hay gặp thười tiết mưa gió.
Có nơi đơn giản chỉ sử dụng rễ bèo Nhật Bản, cắt bỏ lá cuộn quanh chỗ bóc vỏ, ngoài được buộc nilon để chống khô.
– Cũng tương tự như khi cắm cành, rễ càng ra nhanh, ra nhiều nếu bạn sử dụng chất kích thích như NAA, IAA, IBA hoặc KTR của VIPESCO.
Có thể sử dụng bút lông bôi chất kích thích với nồng độ khoảng 500 đến 1000 ppm vào miệng vết cắt tại vỏ phía trên khoanh vỏ được bóc đi (xem hình 2) thành một vòng tròn. Ngoài ra bạn cũng có thể trộn chất kích thích cùng với đất bó chung quanh vết cắt nhưng vói cách này sẽ tốn thuốc hơn.
– Nói chung, so với những biện pháp nhân giống khác phương pháp cách chiết cành khế có ưu điểm là dễ sống, dễ làm cây con khỏe, mọc nhanh nhưng số lượng cây được nhân chưa nhiều, tốn công tốn của.
Phương pháp này chỉ phù hợp với sản xuất nhỏ tại nhiều nước châu Á, những người ít đất, khi chuyển sang sản xuất lớn với mục đích kinh doanh thì phải chuyển sang biện pháp nhân giống khác.
Chú ý khi chiết cành khế
Một vài lưu ý nhỏ Fao muốn chia sẻ cho các bạn trong quá trình cách chiết cành bưởi để đạt được chất lượng như mong muốn như:
– Cũng tương tự như khi cắt cành để cắm, phải lựa chọn cành để chiết trên cơ sở đã chọn cây mẹ. Không chiết những cành trên những cây già và đã ra hoa quả nhiều lần. Tốt nhất là nên chiết tại những cây non, đang còn tơ.
Chiết những cành tại phần trên của tán cây, chọn cành xiên, ở những vị trí có nhiều ánh sáng, lá mọc dày, cành thô, lóng ngắn.
Không chiết những cành ở vị trí đỉnh ngọn, hay những cành vượt mọc ở trên thân chính hoặc ở phía chân những cành lớn, những cành này khó ra rễ bởi có nhiều nước, lóng dài đường bột tích lũy ít. Kích thước cành tùy thuộc vào từng loài cây, đường kính dao động từ 1 cm tới 3 cm, tuổi cành nằm trong khoảng 1 đến 3 năm.
– Nên bỏ thói quen chiết cho mình trồng thì lựa chọn những cành quá to vừa lãng phí gỗ ghép lại vừa suy kiệt cây mẹ, còn nếu chiết để bán thì bạn tận dụng cả những cành nhỏ ở vị trí phía dưới, thậm chí cả ở trong tán cây, dù có ra rễ, cành sẽ vô giá trị, còi cọc, mọc xấu.
Như vậy là chúng ta đã tìm hiểu xong về cách chiết cành khế cũng như là những kỹ thuật chiết, cách chăm sóc cành sau khi chiết để đạt được chất lượng tốt nhất rồi. Qua bài viết này, Fao hy vọng các bạn có thể tự tay trồng cho mình một cây khế con theo phương pháp chiết cành mà Fao hướng dẫn trong bài viết ngày hôm nay. Chúc các bạn thành công!
