Khi đến tham quan mô hình nuôi mật bạc hà của anh Thò Mí Già, người dân tộc Mông ở thôn Há Pia, xã Sủng Trái, huyện Đồng Văn (Hà Giang) mọi người đều cảm phục trước nghị lực vươn lên thoát nghèo trên vùng đất khó của anh.
Sinh ra và lớn lên trên vùng đất khó khăn của huyện nghèo Đồng Văn, kinh tế gia đình anh Già chỉ trông chờ vào gần 0,7 ha ngô một vụ. Qua nhiều năm trăn trở tìm cách thoát nghèo, anh Già nhận thấy tuy quê nhà có nhiều khó khăn vì điều kiện tự nhiên nhưng lại có cây hoa bạc hà mọc hoang dã và một số hộ gia đình đã tận dụng phấn hoa bạc hà để nuôi ong lất mật, bán được với giá cao. Với ý chí quyết tâm thoát nghèo, anh Già đã đến các mô hình nuôi ong mật khai thác phấn hoa của cây bạc hà trên địa bàn xã và các vùng lân cận để học hỏi kinh nghiệm.
Đến năm 2016, khi đã có chút kinh nghiệm, anh Già mạnh dạn vay vốn ngân hàng chính sách xã hội huyện Đồng Văn 50 triệu đồng để đầu tư làm 50 thùng ong và mua giống ong về nuôi. Khi mới bước vào nuôi ong, do kinh nghiệm còn ít nên lượng mật khai khác được không đáng kể, một số đàn ong bị nhiễm bệnh thối ấu trùng… Không lùi bước trước khó khăn, anh Già đã đến các cơ quan chuyên môn của huyện Đồng Văn như phòng Nông nghiệp, trạm Khuyến nông và các hộ nuôi ong trên địa bàn để tiếp tục học hỏi và đúc rút kinh nghiệm.
Nhờ cố gắng không ngưng, mùa hoa bạc hà năm 2017, đàn ong của anh Già phát triển tốt và cho lượng mật khai thác được gần 70 lít. Với giá bán từ 370 – 400 nghìn đồng/lít, anh Già đã thu về gần 30 triệu đồng. Từ thành công bước đầu, năm 2018, anh Già đã dùng tiền bán ngô và lợn để đầu tư mở rộng qui mô nuôi ong lên 120 đàn. Năm đó anh Già thu được gần 200 lít mật và bán được gần 80 triệu đồng. Vậy là anh Già trả được hết nợ ngân hàng và vẫn còn tiền để tiếp tục đầu tư mở rộng quy mô đàn ong. Năm 2020, anh Già duy trì 300 đàn ong, lượng mật thu được từ 670 – 700 lít, giá bán từ 400 – 450 nghìn đồng/lít, anh Già đã thu về khoảng 300 triệu đồng, sau khi trừ các khoản chi phí còn lãi khoảng 250 triệu đồng. Hiện nay gia đình anh đang chuẩn bị cho công việc nuôi ong vụ hoa bạc hà năm 2021 và cũng sẽ duy trì khoảng gần 350 đàn ong.
Anh Già cho biết, do cây hoa bạc hà chỉ sinh trưởng duy nhất một vụ trong năm, từ tháng 10 đến tháng tháng 2 dương lịch của năm sau nên công việc nuôi ong và khai thác mật cũng chỉ diễn ra trong thời gian này. Muốn nuôi ong khai thác mật thành công thì người nuôi phải không ngừng học hỏi các kinh nghiệm về nhân đàn, kỹ thuật khai thác và bảo quản mật… Ngoài ra, một vấn đề quan trọng quyết định thành công trong nuôi ong là công tác phòng trừ dịch bệnh, nhất là bệnh thối ấu trùng ong, hiện tượng ong bốc bay và kẻ thù tự nhiên của đàn ong mật là ong khoái, thằn lằn, cóc. Bên cạnh đó, để nâng cao hiệu quả khai thác mật thì người nuôi cần phải biết di chuyển đàn ong đến gần các khu vực có nhiều cây bạc hà đang nở hoa và phải chọn thời điểm khai thác mật phù hợp để không ảnh hưởng đến năng suất mật và khả năng khai thác phấn hoa của đàn ong.
Được biết, ngoài nuôi ong khai thác phán hoa cây bạc hà, gia đình anh Già còn phát triển chăn nuôi lợn đen bản địa và gà xương đen (giống địa phương). Để có nguồn lương thực phục vụ cho sinh hoạt và phục vụ chăn nuôi, gia đình anh Già trồng gần 1,0 ha ngô nương và ngô ruộng.
Anh Ly Mí Pó, Chủ tịch UBND xã Sủng Trái cho biết: Anh Thò Mí Già là người giàu nghị lực, đã thoát nghèo và vươn lên làm giàu điển hình của xã. Anh Già cũng là một đoàn viên thanh niên gương mẫu trong các phong trào đoàn của xã. Anh là tấm gương làm kinh tế giỏi để mọi người dân học tập và làm theo.
Từ những thành tích trong phát triển kinh tế gia đình, anh Thò Mí Già đã được huyện đoàn Đồng Văn biểu dương và tặng giấy khen trong năm 2020.
Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Hà Giang