Năm 2021 với những yếu tố tích cực từ thị trường cùng với những lợi thế mà Việt Nam sẽ có được thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA), dự báo xuất khẩu thủy sản sẽ đạt trên 9,4 tỷ USD, tăng 10% so với 2020.
Vượt thách thức duy trì xuất khẩu trong năm 2020
Có thể nói, năm 2020 dịch bệnh Covid-19 căng thẳng trên thế giới, nhất là ở những thị trường nhập khẩu trọng điểm của Việt Nam như EU, Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản đã tác động rõ rệt đến thương mại thủy sản của Việt Nam với các nước.
Ông Trương Đình Hòe – Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) – đánh giá: Do tác động của Covid, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam trong quý I và quý II năm nay giảm lần lượt 10% và 7% so với cùng kỳ năm 2019. Trong đó, xuất khẩu giảm sâu nhất vào tháng 3, tháng 5 (giảm lần lượt 48% và 16% so với cùng kỳ năm 2019). Tuy nhiên, từ tháng 7, xuất khẩu bắt đầu hồi phục và tăng trong 3 tháng gần đây (với mức tăng trưởng 10% đến 13%), điều đó cho thấy các công ty thủy sản ở Việt Nam đang thích ứng, vượt qua thách thức và nắm bắt được các cơ hội trong bối cảnh dịch bệnh Covid vẫn đang bùng phát trên thế giới.
Theo ông Hòe, năm 2020 xuất khẩu thủy sản hồi phục được nhờ con tôm duy trì tăng ổn định và các sản phẩm hải sản cũng có tín hiệu khả quan từ tháng 8/2020. Từ đó đưa tổng xuất khẩu thủy sản đến cuối tháng 11 chạm mức tương đương cùng kỳ năm 2019 là trên 7,8 tỷ USD. Do đó chúng tôi ước tính xuất khẩu thủy sản cả năm 2020 sẽ đạt tương đương năm 2019 là 8,58 tỷ USD.
Các thống kê của VASEP cũng cho thấy, trong top 6 thị trường chính của thủy sản thì chỉ có thị trường Mỹ và Trung Quốc còn duy trì được tăng trưởng dương so với năm 2019. Cụ thể, ở thị trường Mỹ, ước tính cả năm đạt 1,66 tỷ USD, tăng 13% so với năm 2019 và Trung Quốc ước đạt 1,48 tỷ USD, tăng gần 5% so với 2019. Các thị trường còn lại đều sụt giảm do tác động của Covid làm ảnh hưởng đến nhu cầu thủy sản và hoạt động giao dịch.
Riêng với thị trường EU, dù sụt giảm nhưng đã cho thấy sự bứt phá mạnh kể từ khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) có hiệu lực kể từ tháng 8/2020. Theo đó, thị trường EU hồi phục mạnh từ tháng 9 với mức tăng 19-30%. Lũy kế 11 tháng, xuất khẩu sang EU đạt 900 triệu USD, giảm 3,8%. Ước tính xuất khẩu sang EU (trừ Anh) trong năm 2020 đạt khoảng 991 triệu USD, giảm 2,5% so với năm 2019.
“EVFTA có hiệu lực đang mang lại những tín hiệu rất tích cực đối với kết quả xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường EU. Bởi lẽ trong 7 tháng đầu năm 2020, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang EU liên tục sụt giảm mạnh, có thời điểm giảm tới 26% do tác động của dịch Covid-19. Tuy nhiên, từ tháng 8/2020, xuất khẩu có xu hướng tăng rõ rệt so với cùng kỳ năm 2019. Việc này ngoài sự điều chỉnh thích ứng với sự thay đổi nhu cầu thị trường do dịch Covid thì yếu tố chính tác động đến tăng trưởng xuất khẩu sang EU là thuế nhập khẩu giảm” – ông Hòe đánh giá.