Chính sách ‘Zero COVID’ của Trung Quốc khiến cho xuất khẩu (XK) thủy sản sang thị trường này gặp nhiều ách tắc. Tuy nhiên, do sản xuất bị đình trệ nên thị trường này cũng thiếu hụt nguồn cung, nhu cầu nhập khẩu thủy sản của Trung Quốc gia tăng, thu hút nhiều doanh nghiệp Việt Nam XK sang thị trường tỷ dân này.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), XK thủy sản sang Trung Quốc tất cả 5 tháng đầu năm nay đều tăng trưởng từ hai đến ba con số so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, tháng 2 tăng tới 138%, tháng 4 tăng 113%.
Tổng 5 tháng đầu năm 2022, XK thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc đạt 771 triệu USD, tăng 91% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, hai sản phẩm chiếm tỷ trọng chi phối là cá tra (48%) và tôm (35%).
Riêng mặt hàng cá tra mang về 371 triệu USD, tăng 124% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, sản phẩm cá tra phi-lê, cắt khúc đạt 297 triệu USD; cá tra nguyên con đạt gần 74 triệu USD.
Đối với tôm, XK tôm hùm tăng đột phá với mức tăng gấp gần 29 lần so với cùng kỳ năm trước khi đạt trên 108 triệu USD, cao gần bằng kim ngạch XK tôm chân trắng (119 triệu USD, tăng 61%); trong khi XK tôm sú giảm 9% (đạt 43 triệu USD).
Ngoài 2 sản phẩm chủ lực trên, đa số các loài hải sản XK sang Trung Quốc sụt giảm so với cùng kỳ năm trước (cá ngừ giảm 60%; các loại cá biển giảm 9%; chả cá và surimi giảm 25%…).
Tuy nhiên, vì nhiều nhà máy tại Trung Quốc bị đóng cửa, sản xuất bị đình trệ, nên thị trường này cũng thiếu hụt nguồn cung thủy sản cho tiêu thụ nội địa và chế biến XK. Do vậy, nhu cầu nhập khẩu thủy sản của Trung Quốc đang gia tăng, thu hút nhiều hơn số doanh nghiệp Việt Nam XK sang thị trường này bất chấp những thách thức trên.Theo VASEP, COVID-19 bùng phát mạnh và thái độ kiên định với chính sách ‘Zero COVID’ của chính quyền Trung Quốc khiến cho XK thủy sản sang thị trường này gặp nhiều ách tắc khi nhiều cảng nhập khẩu bị đóng cửa và việc kiểm tra COVID trên hàng đông lạnh ngày càng khắt khe.
Về xu hướng, thị trường Trung Quốc tiếp tục bị chi phối bởi dịch COVID khiến nhập khẩu thủy sản bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, về dài hạn, thủy sản nhập khẩu của Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng trưởng. Trong đó, loại thủy sản phổ biến là tôm sẽ được tiêu thụ nhiều hơn trong các hộ gia đình (nguồn cung tôm từ Trung Quốc giảm trong 3 năm qua do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19). Các loài thủy sản nhập khẩu mà người tiêu dùng Trung Quốc ưa thích và có khối lượng nhập khẩu lớn là tôm, cá hố, mực ống, cá tra, cá hồi…
Kim ngạch XK thủy sản Việt Nam 5 tháng đầu năm 2022 đạt hơn 4,7 tỷ USD, tăng 44,2% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, dẫn đầu là mặt hàng tôm với hơn 1,8 tỷ USD (tăng hơn 41%); cá tra đạt hơn 1,2 tỷ USD (tăng gần 90%); cá ngừ hơn 462 triệu USD (tăng hơn 58%).
Dự báo XK thủy sản cả năm 2022 sẽ đạt 10 tỷ USD, tăng 12% so với năm 2021. Trong đó, XK tôm đạt 4,2 tỷ USD; cá tra 2,5-2,6 tỷ USD; cá ngừ gần 1 tỷ USD; mực, bạch tuộc khoảng 650 triệu USD; còn lại các hải sản khác khoảng 1,6 tỷ USD.